İstanbul Tarihi Türk Müziği Topluluğu

T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından 1991 yılında kuruluş çalışmalarına başlanan topluluk, en önemli kültür değerlerimizden olan Klasik Türk Müziğinin, özellikle Tasavvuf Müziği ve Mehter Müziği türlerinin, kendilerine has üslup ve icra özelliklerine sadık kalınarak ortaya konulmasını ve tanıtılmasını sağlamak, bu alanda araştırma ve incelemeler yapmak amacıyla kurulmuştur. Topluluk bu amaca uygun olarak, önce sanatçı kadrolarını oluşturmak ve diğer gereçleri tamamlamak; repertuar araştırmaları ve üslûp çalışmaları yapmak suretiyle gerçekleştirdiği faaliyetinin ürünlerini, kısa bir zaman sonra konserler halinde, sanatseverlerin takdirine sunma seviyesine getirmiştir. Tasavvuf ve Mehter bölümü olarak iki ana birim halinde çalışan topluluk, 1826 yılında Yeniçeri Ocağı ile birlikte kaldırılan Mehterhânede ve 1925 yılında kapatılan Tekkelerde, o tarihlere kadar icra olunan mûsikî eserlerinden bugüne ulaşan, sanat değeri yüksek klâsikleşmiş eserlerle beraber yeni eserleri de repertuarına almıştır. Tasavvuf bölümü repertuarında, Türk Din mûsikîsinin tüm formları ve özellikle müziğinin en büyük formu olan Mevlevî ayinleri de yer almakta, özel kıyafetleri ve sema gösterileriyle bu eserler de icra edilmektedir. Mehter bölümü de klâsik kıyafetleri, tuğları, sancakları ile aslına uygun olarak sergilenmektedir. Ayrıca topluluğumuzun tüm birimlerinin birlikte icra ettikleri “Kopuzdan Günümüze”, “Kuruluştan Kurtuluşa” ve “Anadolu Evliyaları” isimli projeleri de bulunmaktadır. Kültür ve Turizm Bakanlığı İstanbul Tarihi Türk Müziği Topluluğu, ulusumuzun çağdaşlaşma hedefini gerçekleştirmesine hız kazandıracak olan, kökü tarihin derinliklerine uzanan müziğimizi, evrensel boyutları ile günümüz sanatseverlerine tanıtmak ve gelecek kuşaklara bir kutlu emanet olarak aktarmadaki önemli işlevinin bilincinde olarak, araştırma ve icra çalışmalarını sürdürmektedir.

Topluluğumuz, XVI. yy ile XX. yy dönemleri arasındaki Türk Mûsikîsinin klâsik, romantik, neo-klâsik, çağdaş üsluptaki eserlerinden oluşan zengin bir repertuarı ile tasavvuf müziğimizin seçkin eserlerini Ahmet Özhan’ın eşsiz yorumuyla sanatseverlerin takdirlerine sunmaktadır.

Ayrıca, koro icrasında da Sanat Yönetmeni ve Şef İhsan Özer’in yönetiminde, bu eserleri hem otantik, hem de zamanımızın müzik anlayışına uygun olarak birçok farklı şekilde icra etmektedir. İcrada, yalnız solo, yalnız koro veya solo ve koro bir arada kullanılabilmektedir.

Topluluk, repertuarı içindeki enstrümantal Türk müziği eserlerini de üsluplarına sadık kalarak yorumlamakta, özellikle günümüzde çokça icra edilmeyen saz eserlerini repertuarına almaktadır. Tasavvuf bölümünde, Kanun, Kemençe, Ney, Ud, Tanbur, Bendir, Daire, Def, Kudüm, Halile yanında, artık kaybolmaya yüz tutmuş hatta kullanılmayan Rebab, Bas kemençe, Lavta, Santur, Mazhar gibi enstrümanlar da kullanılmakta ve yaşatılmaktadır.

Topluluk tasavvuf müziğinin icrasından önce, tasavvuf kültürünün kaynak ve gayesini araştırmış ve temelini bu noktalar üzerine bina ederek icralarını bu kültürün anlayışına uygun bir şekilde gerçekleştirmiştir. Topluluk, Dergah müziğini aslına sadık kalarak icra etmeye özen göstermekte ve bu konuda araştırmalarına devam etmektedir. Kendi olanaklarını da kullanarak yeni icra tarzları aramakta ve uygulamaktadır. Aslına sadık kalınarak icra edilen bir form da Sema’sıyla birlikte Mevlevi ayinleridir. Birçok mistik ve tasavvûfî sembol ve remizleri ifade eden Semâ Töreni, dinleyen ve seyredenler üzerinde yüce duygular uyandıran, yüksek manası ve eşsiz estetiği ile de asırlardır insanları Hak yola davette çok etkili olmuş bir törendir. Topluluğumuz Mevlevî Semâ’sını aslına uygun olarak icra etmektedir.

Topluluğumuz mehter bölümü, Mehterin askerî çehresinin yanı sıra “Esnaf Mehteri” denilen ve sivil müzik icra eden tarafını da ortaya koymakta ve çok geniş bir repertuara yer vermektedir. Mehter bölümümüz, bu müziğin bütün yönleri ile yaşamasını sağlayarak tüm dünyada tanıtılması için faaliyetlerini sürdürmektedir.

Topluluğumuz, bünyesindeki 3 katlı mehter ile üzerine düşen tarihi görevin sorumluluğu içinde hem klasik mehter repertuarını icra etmiş, hem de yeniliklere açık olarak caz ve senfonik orkestralarla da konserler vermiştir.

Aslına uygun kıyafetleri ile de ayrı bir ihtişama ve güzelliğe sahip olan topluluğumuz mehteri, Sanat Yönetmen Yardımcısı ve Mehterbaşı Şükrü Alkan’ın idaresinde mehter marşlarının yanında kendi yapısına uygun kâr, karçe, beste, semai, fasıl şarkıları, serhat ve Rumeli türküleri, peşrev ve saz semaileri de icra etmektedir.

İstanbul Tarihi Türk Müziği Topluluğunun, tasavvuf ve mehter bölümlerinin bahsettiğimiz icraların yanı sıra, tüm topluluğun aynı anda yer aldığı ve icra gerçekleştirdiği projeleri de vardır. Bu projelerimizin başında “Kopuzdan Günümüze” gelmektedir. Ulusumuzun Orta Asya’dan başlayan ve Anadolu’ya kadar uzanan tarihi yolculuğu müzikal bir anlatımla sunulmakta ve bu yolculuk Kopuz’la başlayıp, Cumhuriyet devrinin eserlerine; günümüze kadar devam etmektedir. Diğer bir toplu icramız da “Kuruluştan Kurtuluşa”dır. Söğüt’te yeşeren bir çınar fidesinin; Osmanlı Beyliği’nin bir büyük dünya devletine ve bu devletin de çağdaş, modern bir cumhuriyete; Türkiye Cumhuriyeti’ne gelişiminin seyri anlatılmaktadır dönemin eserleriyle. Ve Edirne’den Kars’a kadar bu topraklarda yetişmiş, ruhlarımızı aydınlatan, gönül erleri; “Anadolu Evliyaları”. Ahmed Yesevî’den Hz. Mevlana’ya, Yunus’dan Hacı Bektaşî Veli’ye, Hacı Bayramı Veli’den Hz. Hüdai’ye kadar tüm gönül erlerinin, Allah Dostlarının dile geldiği ve bizi doğruya, sevgiye, Hakk’a davet ettikleri, ilahileri, nefesleri, kasideleri, tasavvufi türküleri ile tam bir Türk müziği şöleni… Topluluğumuz bu projelerini Ahmet Özhan’ın solistliğinde mehteri, tasavvuf korosu ve semazenleri ile gerçekleştirmekte ve bu icrada 65 kişilik kadrosu tüm ihtişamıyla sahnede yer almaktadır.

Tüm bu icra çeşitleriyle topluluğumuz, bünyesinde bulunan sanatçılarıyla Türk Kültürüne ve özellikle Türk müziğine hizmet etmeye devam etmektedir.